Kolbeinbruket

Lodalen 1900 - 1940 Bruk 77/1 Kolbeinbruket.

Kolbeinbruket hadde stovehuset sitt i den øvste rekkja i klyngetunet i Bødal før ulukka i 1905. Huset vart då teke av båra.

I 1936 var tunet på Kolbeinbruket og tunet på bruk nr 9, Solvang plassert lengst opp frå vatnet. Bruk nr 9 låg nærast Bødalselva og lengst oppe. Kolbeinbruket låg lenger mot søraust. Huset på Kolbeinbruket vart teke av båra, men loftsetasjen vart ikkje slegen sund, og flaut som ein båt 100 meter oppover. Der vart det ståande på ei røys, og 3 menneskje kunne gå uskadde ut. Biletet som viser restane av huset inngår i LOKHIS

Plassering av tunet etter utskiftninga går fram av bilde og kartskisse i boka til Sigurd Nesdal. På grunnlag av dette har eg teikna inn mogleg tunplassering på utsnitt av ØK på teig som tilhøyrer bruket (sjå kartutsnitt i LOKHIS).

I perioden som er dekka av kyrkjebøkene (1750 -1900) har bruket følgt slekta og namnet på brukarane har skifta mellom Colben og Elling i fleire generasjonar. Elling Colbensen f. 1773 ser ut til å ha vore barnlaus, men då var det ein brorson Colben Larsen som overtok. Då vart både slekta og namnebruken førd vidare. I 1906 var det Anders Ellingsen som overtok. Eg veit ikkje kvifor den eldste guten Colben ikkje overtok, og han var ikkje mellom dei som omkom.

Før ulukka i 1905 var det Elling Colbensen som var brukar. Han var fødd i 1840 og var såleis 65 år då ulukka hende. Han var først gift med Dorte Olsdtr. Tjugen, men ho døde 25 år gamal i 1872. Med henne hadde Elling dottera Anne, fødd 1872. Denne dottera vart gift med Ole på Gjerstunbruket. Men denne dottera døde også ung, 23 år gamal i 1895 men hadde då fått ei dotter som også heitte Anna (Sjå meir under Gjerstunbruket).

Elling på Kolbeinsbruket gifte seg på nytt med Gjertrud Andersdatter Hogrenning. Dei fekk 8 born: Dorte (f. 1875) , Kolbein (f.1877), Anders (f. 1881), Anna (f. 1883), Lars (f. 1883), Rasmus (f. 1887), Johanne (f. 1889) og Rachel (f. 1893).

I følgje boka til Sigurd Nesdal omkom Elling og kona Gjertrud medan alle 6 borna overlevde. Det er to born som ikkje er nemnde (kva har skjedd med dei ?).

Det var sonen Anders som overtok bruket i 1906. Det ser ikkje ut til at han var gift, og han delt bruket på to av brørne sine i 1920. Det var Lars Ellingsen som overtok hovudbruket, medan Rasmus fekk eit nytt bruk med bruksnr 9. Kva som skjedde med Rasmus er omtala under bruk nr 9.

På Kolbeinbruket var brukaren Lars Ellingsen død i 1934, 2 år før ulukka. Det var enkja etter han Malmfrid Rasmusdtr. frå Sætre som styrde bruket. Bror hennar budde hos dei, og då ulukka hende var det også ei søster på vitjing. Lars og Malmfrid hadde 3 born: Gudny, Erling og Reidun. Det var også ei som heitte Rakel som budde på bruket (truleg Rachel Ellingsdtr. tanta til den avdøde brukaren).

I ulukka i 1936 omkom Malmfrid, dottera hennar, Gudny, og bror og søster hennar (Rasmus Rasmusen Sætre og Oline Rasmusdtr. Sætre). Anders, Rachel, Rasmus Sætre og ein tenestegut budde i 2. etasje. Rasmus Sætre sprang ned og ut, og vart teken av båra. Dei 3 andre følgde med øvste etasje av huset til det stoppa, og kunne gå ut uskadde. Borna Reidun og Erling overlevde også, og det var dei som fekk heimel på bruket (heimelsbrev 1939).