Sæten

Bygdesoga for Innvik og Stryn. Gardane 80 Sæten

Bruk og brukarar

I 1520 var Sæten eitt, i 1563 to, i 1602 fire og i 1611 fem bruk. Med det står brukstalet til ut i 1640-åra; då vart garden enda meir utparta. Storleiken på dei fem bruka i 1630 åra var såleis: to var 1 1/4 1. kvart, eitt 1 l. 3 mk., eitt 2 pd. 9 mk. og eitt 2 pd. I 1640-åra vart bruket som var 1 l. 3 mk. utparta i tre bruk, to = 1 pd. 6 1/2 mk. kvart og eitt = 14 mk. Dei to gjekk sidan saman att (nr. 4), og dei 14 mk. gjekk inn i eit anna bruk (nr. 6). Det bruket som var 2 pd. 9 mk. vart kløyvt i to like bruk, og det eine av dei største bruka vart i 1659 6g kløyvt i to like bruk (nr. 1 og 5). Dessutan låg ein part på l/2 pd. (av nr. 7) til Knutbruket i Bødal, så garden i alt var 10 brukspartar i 1650-70-åra.

I 1690-åra - då tidene var låke med uår, fattigdom og svolt - vart det noko omskipling med bruka. Somme bruk låg då øyde, og småpartane gjekk saman i store bruk att, så garden då vart sju bruk, og det har han vore til siste tid. (Sjå elles meir om det under dei einskilde bruk.)

Sæten var bondegods og har for det meste vore brukarane sin odel. Laurits A. Nesdal åtte 17 mk. i nr. 7, som brukaren og eigaren Sjur Rasmusson selde, truleg for å berge seg med ei pengebot då han vart landlyst 1618 for legermål med tremenningen sin. Denne parten vart løyst att i 1700. Bødalsparten vart og løyst att ikring 1700. Om prestebolsgodset sjå under Breng.